Tiếng Anh có vô số quy tắc ngữ âm và giọng nên cũng không có gì ngạc nhiên khi người học có những thắc mắc như “Âm s và âm z khác nhau như thế nào?” hay “Tại sao âm b lại thành âm câm khi phát âm climb và âm tomb?” Đây là vấn đề nan giải bởi trước đây chưa có nhiều chương trình hỗ trợ hướng dẫn về phát âm cho giáo viên và cũng chưa có khóa học TEFL đã được công nhận chính thức nào tập trung nói về chủ đề này.
To remedy this, Bridge has developed a Micro-credential course in Teaching English Pronunciation. The course provides targeted training to help teachers understand the techniques they can use to help students articulate words and sentences correctly and confidently. The course also covers common struggles, like those outlined below, that students and educators face when studying and teaching English pronunciation and how to overcome these challenges. Here’s a sneak peek at some of the challenges and solutions outlined in the course.
1. Nói như người nói tiếng Anh bản xứ
Nhiều người học ESL có một quan niệm sai lầm phổ biến là họ phải nói được giọng Anh Mỹ, Anh Anh hay một loại giọng tiếng Anh cụ thể nào đó (hoặc nói như diễn viên yêu thích của họ) thì mới được xem là thông thạo hay có trình độ tiếng Anh cao. Tuy nhiên, việc cố gắng quá sức để xóa bỏ giọng địa phương của mình trong lúc nói chuyện với người bản xứ có thể khiến người học rơi vào tình trạng chán nản và sợ hãi.
Những người có ngôn ngữ mẹ đẻ không phải tiếng Anh gần như không thể xóa bỏ hoàn toàn giọng địa phương của mình, nhưng giảm bớt thì vẫn có thể. Nếu giọng của một học sinh khiến những gì họ nói trở nên khó hiểu, học sinh đó có thể cố gắng phát âm các từ một cách trung lập. Khi bạn dạy phát âm tiếng Anh, hãy nhắc nhở học sinh rằng họ không cần phải xem việc nói tiếng Anh bằng giọng của ngôn ngữ mẹ đẻ là trở ngại trong quá trình giao tiếp. Ngoài ra, giọng nói độc đáo của học sinh sẽ luôn là một phần bản sắc văn hóa của họ và họ nên tự hào về giọng của mình!
2. Khẩu hình miệng
Từ việc nói các từ có âm th cho đến các nguyên âm đôi, người học ESL có thể gặp khó khăn khi phát âm một số âm nhất định vì những âm đó không tồn tại trong ngôn ngữ mẹ đẻ của họ. Ví dụ: người Thái sẽ gặp khó khăn khi phát âm các cụm phụ âm như dr và âm sm. Trong khi đó, người Bồ Đào Nha phát âm chữ r khác với tiếng Anh. Kết quả là họ gặp khó khăn khi tìm khẩu hình miệng thích hợp để phát âm những âm này.
Bạn có thể giới thiệu cho học sinh của mình những ngữ âm mới bằng cách sử dụng Bảng ký hiệu Ngữ âm Quốc tế (IPA) và hướng dẫn học sinh cách tạo ra từng âm bằng miệng, lưỡi, răng và các cơ quan phát âm khác. Ví dụ: bạn có thể chỉ cho học sinh thấy cách bạn đẩy không khí ra ngoài mỗi khi phát âm những âm vô thanh như f và âm s. Sau đó, bạn có thể yêu cầu học sinh lặp lại các âm đó thông qua bài tập phát âm hoặc thậm chí là các hoạt động vui nhộn như thử thách líu lưỡi!
3. Sử dụng đúng trọng âm và ngữ điệu của câu
Việc học xem phải nhấn giọng ở từ nào và lên xuống giọng ở chỗ nào trong một cụm từ hoặc một câu có thể là thách thức đối với học sinh, đặc biệt là khi ngữ điệu trong tiếng mẹ đẻ của họ khác tiếng Anh rất nhiều. Ví dụ: tiếng Tây Ban Nha không có nhiều biến thể ngữ điệu như tiếng Anh. Vì thế, người học có thể gặp vấn đề khi truyền tải thông điệp của mình.
Có nhiều cách mà giáo viên có thể áp dụng để giúp học sinh cải thiện trọng âm và ngữ điệu của câu nói. Ví dụ: bạn có thể áp dụng kỹ thuật Phản xạ toàn thân (TPR), một kỹ thuật phối hợp sự chuyển động của cơ thể với lời nói, để hướng dẫn người học luyện nói. Các hoạt động như văn bản hoạt họa, kể chuyện và nhập vai cũng có thể giúp học sinh làm quen với thay đổi ngữ điệu và cải thiện khả năng thể hiện cảm xúc bằng tiếng Anh.
4. Khó khăn trong đánh vần
Why can’t we use the same phoneme for hear và âm steak? Vì sao flower và âm flour lại nghe giống nhau?
Trong tiếng Anh có rất nhiều từ có cách đánh vần và cách phát âm khác nhau và điều này thường gây khó khăn cho những người học đã quen với những từ có cách đánh vần và cách phát âm giống nhau. Các giáo viên mất nhiều thời gian chỉ để giải thích các quy tắc phát âm, các trường hợp ngoại lệ và lý do tại sao một số từ nhất định lại được phát âm theo một cách nhất định.
Một cách để giúp học sinh của bạn nắm rõ các biến thể về âm trong tiếng Anh là giải thích cho học sinh hiểu các từ được cấu thành từ âm tiết, gốc từ và các nguyên tố – như tiền tố và hậu tố – và chính những yếu tố đó đã tạo nên các biến thể của từ. Khi dạy những điều này, bạn hãy nhớ đưa ra thật nhiều ví dụ! Các hoạt động bắt cặp hoặc sử dụng flashcard cũng có thể giúp học sinh tiếp thu những âm mới này và học được từ vựng mới.
5. Lặp lại lỗi phát âm
Bạn đã cho học sinh thực hiện tất cả các bài tập ngữ âm và cũng đã sửa lỗi phát âm cho họ. Tuy nhiên, học sinh vẫn phát âm sai những từ giống nhau khi đọc – ôi không! Thỉnh thoảng mắc lỗi phát âm khi nói bằng tiếng Anh là chuyện bình thường, nhưng lặp lại cùng một lỗi tức là quá trình học tập của học sinh hoặc cách sửa lỗi của bạn vẫn còn điểm cần cải thiện.
Trước cả khi bạn bắt đầu khóa học, hãy tiến hành đánh giá học sinh của mình. Tìm hiểu động cơ học tiếng Anh của học sinh, những khó khăn lớn nhất của họ và những kỹ thuật học tập hiệu quả với họ. Cũng có thể bạn sẽ khám phá ra những điều này trong quá trình dạy, vì vậy đừng ngại thay đổi chiến lược giảng dạy của mình khi cần thiết.
Bạn cũng có thể khuyến khích học sinh luyện phát âm tại nhà thông qua các ứng dụng trực tuyến. Chẳng hạn như Sensay, một ứng dụng cho phép giáo viên tạo bài tập nói cho học sinh ngay trên nền tảng. Sau đó, học sinh có thể ghi âm lại giọng nói của mình thông qua ứng dụng để cả giáo viên và chính học sinh đều có thể đánh giá kết quả do nền tảng cung cấp.
6. Cảm thấy choáng ngợp trước quá nhiều thông tin
Sau khi học tất cả các nguyên âm, âm câm, cách phát âm schwa và nhiều quy tắc phát âm tiếng Anh khác, không có gì lạ khi học sinh cảm thấy choáng ngợp trước quá nhiều thông tin. Bởi suy cho cùng có rất nhiều quy tắc cần phải nhớ, đặc biệt là khi bạn bắt đầu học những từ và câu phức tạp hơn!
Hãy liên tục nhắc lại cho người học nhớ các quy tắc phát âm mà họ đã thực hành trước đó thông qua các hoạt động đọc thành tiếng hoặc ca hát. Ngoài ra, hãy khuyên học sinh viết ra các từ mới và cách phát âm chúng để đề phòng trường hợp học sinh quên cách phát âm trong tương lai.
7. Tốc độ nói
Ngay cả khi phát âm chính xác các từ vựng, người học tiếng Anh vẫn có thể gặp vẫn đề nói quá chậm vì sợ mắc lỗi hoặc quá nhanh vì lo lắng hoặc vì muốn mình nghe lưu loát hơn. Nói quá chậm có thể gây cản trở trong quá trình giao tiếp, còn nói quá nhanh có thể khiến học sinh phát âm sai.
Bạn có thể xua tan nỗi lo của học sinh bằng cách chỉ ra cho họ thấy nói rõ ràng rành mạch mới là mục đích cuối cùng của việc học. Giao bài tập khiến học sinh phải nói chuyện, chẳng hạn như thuyết trình trước lớp, cũng rất có ích trong việc phát triển tốc độ nói hiệu quả. Bên cạnh đó, hãy khuyến khích học sinh học hỏi từ những diễn giả giỏi nhất. Yêu cầu học sinh xem bản tin hoặc TED Talks để học sinh hình dung được phải nói thế nào thì người khác mới có thể hiểu được.
Pronunciation is essential in the English language because it goes hand in hand with communication. Taking the Bridge Micro-credential course in Teaching English Pronunciation can help you master the most effective ways to teach pronunciation and the right tools to use to feel empowered when helping students to learn the art of articulating English words and to feel confident while speaking.
Mục tiêu của Bridge là hỗ trợ cộng đồng giáo viên tiếng Anh toàn cầu và giúp việc giảng dạy tiếng Anh trở nên vượt trội hơn. Ngoài danh mục các khóa học TEFL đã được công nhận chính thức, BridgeUniverse còn cung cấp các bài viết, tài nguyên giảng dạy, hội thảo trực tuyến, v.v.
